Đề bài: Bình luận câu tục ngữ: “Cái nết đánh chết cái đẹp” (Văn lớp 9)
Bài Làm:
Nói về nhan sắc và đức hạnh trong mối quan hệ giữa con người với con người, ông cha ta có câu tục ngữ: “Cái nết đánh chết cái đẹp”. Đây là một trong những kinh nghiệm sống rất thực tế mà người đời trước muốn truyền lại cho con cháu đời sau, chúng ta cần phải nhìn nhận lời nhắn nhủ này như thế nào và hiểu ra sao giữa hai vấn đề cái nết và cái đẹp trong câu tục ngữ: “Cái nết đánh chết cái đẹp”.
Trước hết, chúng ta cần phải hiểu rõ ràng ý nghĩa của câu tục ngữ này qua hai hình ảnh mang nội dung đối lập với nhau, cái nết là nết na, đức hạnh của một con người, là nét đẹp về mặt nhân cách, về tâm hồn bên trong thể hiện ra bên ngoài. Nét đẹp này không phơi bày trực tiếp, một cách hào nhoáng mà hay ẩn kín bên trong. Còn cái đẹp là vẻ đẹp rực rỡ hấp dẫn quyến rũ ngay bên ngoài mà ai cũng có thể nhận thấy, chúng ta có thể hiểu đây là vẻ bóng bẩy ở bên ngoài. Câu tục ngữ này có ý nghĩa rằng tư cách, phẩm chất đạo đức sở hữu một sức mạnh có thể đánh chết, tiêu diệt hoàn toàn hình thức lòe loẹt ở bên ngoài. Tư cách của mỗi con người có một giá trị bền vững, dài lâu hơn nhiều so với vẻ đẹp son phấn bên ngoài. Cũng giống như chất liệu để tạo ra mỗi một đồ vật khác nhau có giá trị cao hơn rất nhiều lớp nước sơn bao bì ở bên ngoài. Như vậy câu tục ngữ: “Cái nết đánh chết cái đẹp” này đề cao, coi trọng tư cách, phẩm chất bên trong hơn dáng vẻ hào nhoáng bên ngoài.
Tuy nhiên chúng ta cũng cần phải hiểu câu tục ngữ này theo kiểu biện chứng: trong cái đẹp đã bao hàm cái nết rồi, bao hàm luôn cả tư tưởng, tình cảm hay một trí tuệ đẹp của con người. Đơn giản như trong các cuộc thi hoa hậu trong những năm vừa qua ở nước ta thì những hoa hậu, á hậu nổi danh tài sắc khắp Bắc Nam luôn là những cô gái có một hình thể đẹp, hấp dẫn về nhan sắc, trí tuệ và có một đức hạnh đẹp, tiêu biểu cho sắc đẹp của cả đất nước Việt Nam: kiều diễm nhưng không kém phần duyên dáng. Vì thế một chàng thanh niên điển trai đức độ hay một cô thiếu nữ sắc nước hương trời nết na thì luôn luôn là mẫu người lí tưởng của xã hội hiện nay.
Câu tục ngữ “Cái nết đánh chết cái đẹp” đã cho chúng ta một bài học sâu sắc về trau dồi giá trị đạo đức, nhân văn và nhân cách. Nó chỉ rõ các mối quan hệ biện chứng giữa một bên là nội dung và bên còn lại là hình thức. Phẩm chất tư cách của một con người là cái gốc để hình thành một con người sau này và dáng vẻ bề ngoài cũng tham gia, góp phần cấu tạo hoàn chỉnh nên một con người như thế. Bác Hồ đã nói rằng: “Mỗi người tổt là một bông hoa đẹp, đất nước ta là cả một vườn hoa đẹp”.
