Lai kinh tế là một trong những nội dung của bài 35 Sinh học 9. Và lai kinh tế là gì cũng là câu hỏi phổ biến mà nhiều người đặt ra khi tìm hiểu về lai kinh tế. Sau đây Gocbao sẽ cùng bạn tìm hiểu.
Lai kinh tế là gì?
Lai kinh tế là gì?
Lai kinh tế hay còn gọi là lai công nghiệp. Đây là phương pháp lai được thực hiện giữa hai cơ thể (đực và cái) thuộc nhiều giống hoặc loài khác nhau để tạo thành một sản phẩm là con lai thương phẩm.
Con lai này thường không được sử dụng để làm con giống mà chỉ được nuôi để để lấy thành phẩm từ nó như thịt, trứng, sữa,…
Tại sao không dùng con lai kinh tế để nhân giống?
Không dùng con lai kinh tế để nhân giống bởi vì con lai F1 là cơ thể dị hợp. Nếu đem các con lai F1 giao phối với nhau thì các gen lặn sẽ được tổ hợp lại với nhau tạo thể đồng hợp lặn.
Các tính trạng có hại sẽ được biểu hiện ra bên ngoài kiểu hình, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm của các thế hệ tiếp theo.
Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức nào? Cho ví dụ
Phương pháp lai kinh tế được phân thành hai hình thức chính: lai kinh tế đơn giản và lai kinh tế phức tạp.
Ở nước ta, lai kinh tế được dùng phổ biến nhất là dùng con cái thuộc giống trong nước giao phối với con đực cao sản thuộc giống thuần nhập nội.
Ví dụ: Dùng con cái là lợn ỉ Móng Cái lai với con đực Đại Bạch: tạo con lai F1 sẽ có nhiều tính trạng quý như thịt thơm ngon, sức chống chịu tốt, lợn con mới đẻ đã nặng từ 0,7 – 0,8 kg, tăng trọng nhanh (10 tháng tuổi đạt 80 – 100kg), tỷ lệ thịt nạc cao.
Lai kinh tế đơn giản là gì? Cho ví dụ
Lai kinh tế đơn giản là lai giữa hai loại giống khác nhau. Đây là phương pháp lai kinh tế nhằm sử dụng ưu thế lai cao nhất và thường được dùng để lai giữa giống thuần địa phương và giống thuần nhập ngoại.
Ví dụ: Nước ta đã sử dụng phương pháp lai kinh tế đơn giản để lai tạo giữa các giống gà Rhode Island Red, gà Leghorn, gà Sussex, gà Plymouth Rock với gà Ri đã chứng minh hiệu quả vượt trội của phương pháp này.
Lai kinh tế phức tạp là gì? Cho ví dụ
Lai kinh tế phức tạp chính là lai từ ba loại giống khác nhau trở lên. Đây là phương pháp lai phổ biến để tạo gà thương phẩm trứng, thịt.
Người ta thường sẽ sử dụng lai giữa 3 – 4 dòng trong cùng một giống để tạo ra con lai thương phẩm có 3 – 4 máu.
Ví dụ: Gà chuyên hướng trứng như: Brownick, BB Cock B380, Lohmann Brown, Goldline 54, Hisex, Brown, Hyline Brown và gà hướng thịt như Sasso, Lương Phượng, BE88, Kabir,…
Các biện pháp giúp duy trì ưu thế lai
Muốn duy trì ưu thế lai, người ta dùng các phương pháp sau:
Đối với thực vật: Người ta sẽ cho sinh sản dinh dưỡng bằng các phương pháp nhân giống vô tính như là giâm, chiết, ghép.Đối với động vật: Người ta thường sử dụng phương pháp hồi giao (lai trở lại). Bằng phương pháp này sẽ sử dụng F1 lai với dạng bố mẹ ban đầu tạo ra F1: Aa × AA.
Đánh phá phương pháp lai kinh tế là gì?
Hiệu quả của phương pháp lai kinh tế
Hiện nay, để lai kinh tế hiệu quả phải chọn lọc được dòng thuần chủng tốt. Trong quần thể các dòng thuần, cá thể dị hợp sẽ giảm đi và đồng hợp có khả năng tăng lên.
Bên cạnh đó, trong giống sẽ bao gồm các dòng và mỗi dòng sẽ có những đặc điểm chung và đặc điểm di truyền riêng khác với những dòng còn lại. Hiệu quả của phương pháp lai kinh tế còn được thể hiện rõ qua sự khác biệt của mỗi dòng về kiểu gen bởi nó sẽ là yếu tố quyết định làm xuất hiện ưu thế lai.
Nếu sự khác biệt quá lớn thì khi tiến hành lai sẽ không mang lại hiệu quả như mong muốn.
Nhược điểm của lai kinh tế
Nhược điểm duy nhất của lai kinh tế chính là không dùng con lai F1 để nhân giống. Bởi vì con lai F1 là cơ thể dị hợp, nếu đem các con lai F1 giao phối với nhau thì các gen lặn sẽ được tổ hợp lại với nhau tạo thể đồng hợp lặn.
Từ đó các tính trạng có hại sẽ được biểu hiện ra bên ngoài kiểu hình, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm của các thế hệ tiếp theo.
Xem thêm:
Giống vật nuôi có vai trò như thế nào trong chăn nuôi? Giống cây trồng có vai trò như thế nào trong trồng trọt?
Trả lời câu hỏi SGK Sinh học 9 bài 35
Liên quan đến chủ đề “Lai kinh tế là gì?”, Gocbao sẽ hướng dẫn bạn giải đáp chi tiết các câu hỏi SGK Sinh học 9 bài 35 nhé!
Ưu thế lai là gì? Cho biết cơ sở di truyền của hiện tượng trên. Tại sao không dùng con lai F1 để nhân giống? Muốn duy trì ưu thế lai thì phải dùng biện pháp gì?
Ưu thế lai là hiện tượng con lai F1 khỏe hơn, sinh trưởng phát triển mạnh, chống chịu tốt các tính trạng hình thái và năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội hơn cả hai dạng bố mẹ.
Cơ sở di truyền của hiện tượng trên được giải thích như sau: Về phương diện di truyền, các tính trạng số lượng (chỉ tiêu về hình thái, năng suất…) do nhiều gen trội quy định. Khi lai giữa hai dòng thuần có kiểu gen khác nhau, ở con lai F1 chỉ có các gen trội có lợi mới được biểu hiện (gen trội át gen lặn), đặc tính xấu không được biểu hiện, vì vậy con lai F1 có nhiều đặc điểm tốt như mong muốn.
Người ta không dùng con lai F1 làm giống vì con lai F1 là cơ thể dị hợp, nếu đem các con lai F1 giao phối với nhau thì các gen lặn sẽ được tổ hợp lại tạo thể đồng hợp lặn → các tính trạng có hại sẽ được biểu hiện ra kiểu hình, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm của các thế hệ tiếp theo.
Muốn duy trì ưu thế lai phải dùng biện pháp nhân giống vô tính (giâm, chiết, ghép…)
Trong chọn giống cây trồng, người ta đã dùng những phương pháp gì để tạo ưu thế lai? Phương pháp nào được dùng phổ biến nhất, tại sao?
Trong chọn giống cây trồng, người ta thường dùng phương pháp lai khác dòng và lai khác thứ để tạo ưu thế lai. Phương pháp lai khác dòng được sử dụng phổ biến hơn.
Vì:
Phương pháp lai khác dòng là phương pháp lai hai dòng thuần chủng khác nhau rồi cho chúng giao phối với nhau và tạo ra giống mới.Phương pháp lai khác thứ là phương pháp lai giữa hai thứ hoặc tổng hợp nhiều thứ của cùng một loài.
→ Phương pháp lai khác dòng đơn giản và dễ tiến hành hơn.
Câu hỏi thường gặp
Lai kinh tế phức tạp là lai?
Lai kinh tế phức tạp là lai từ 3 giống trở lên.
Con lai của phép lai kinh tế dùng để?
Con lai của phép lai kinh tế dùng để tạo con lai có năng suất và chất lượng đem lại hiệu quả cao trong thời gian ngắn.
Hy vọng bài viết trên của Gocbao đã giúp bạn nắm rõ định nghĩa “Lai kinh tế là gì”. Theo dõi Gocbao để tìm đọc những thông tin bổ ích thú vị nhé!
